Galeria Autorska Jana Kaji i Jacka Solińskiego w Bydgoszczy powstała 16 czerwca 1979 r. W latach 80. należała do nielicznych prywatnych galerii w Polsce. Pierwsza jej siedziba mieściła się przy ul. Dworcowej 98 (do 1983 r.), druga przy ul. Chocimskiej 5 (do 2007 r.), trzecia przy ul. Pomorskiej 48 (do II 2012), aktualna znajduje się ponownie przy ul. Chocimskiej 5. Twórcy Galerii: malarz Jan Kaja i grafik Jacek Soliński (obaj rocznik 1957) swoje przedsięwzięcie określili jako pozainstytucjonalne, niezależne, otwarte, wciąż poszukujące i ewoluujące. Charakter działań Galerii mieści się w formule przenikających się dziedzin: plastyki, fotografii, konceptualizmu, poezji, literatury, teatru, muzyki i filozofii. Na aktualny jej wizerunek złożyły się wieloletnie doświadczenia działalności wydawniczej i ekspozycyjnej obejmującej sztukę figuratywną o przesłaniu metaforycznym, sztukę konceptualną, ekspresjonizm, malarstwo metafizyczne, poezję wizualną, sztukę poczty, sztukę książki, sztukę związaną z szeroko rozumianym sacrum. W pierwszym okresie działalności swoje prace eksponowali tu artyści z najbliższego otoczenia Galerii. Z upływem czasu krąg prezentowanych osób stopniowo powiększał się. W ciągu 35 lat działalności Galerii Autorskiej odbyło się ponad 700 wystaw, działań, pokazów, instalacji, spektakli teatralnych, koncertów i spotkań. Swoją twórczość przedstawiło tu ponad 200 autorów (malarzy, grafików, rzeźbiarzy, fotografików, konceptualistów, pisarzy, poetów, muzyków, krytyków sztuki, filozofów i aktorów). Na uwagę zasługują okolicznościowe akcydensowe druki towarzyszące każdej ekspozycji i spotkaniu. Wydawnictwo Galerii Autorskiej ma na swoim koncie ponad 180 publikacji (katalogów do wystaw, unikatowych książek autorskich, tekstów krytycznych, esejów, tomików poezji, prozy, książek filozoficznych i albumów monograficznych). Dokumentacja działalności Galerii i twórczość jej autorów eksponowana była w różnych ośrodkach kraju, m.in. w Lublinie, Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Sopocie, Toruniu, Łodzi i za granicą w Rzymie, Tokio i Paryżu. Za swoją działalność twórcy galerii Autorskiej otrzymali m.in.: Nagrodę Koga Gdańskiej (1984), Nagrodę Faktów (1988), Medal za Twórczy Wkład w Kulturę Chrześcijańską (2002), Medal Prezydenta Miasta za szczególne zasługi dla Bydgoszczy (2004), Bydgoską Nagrodę Strzała Łuczniczki za wydanie Książki Roku (czterokrotnie za rok 2005, 2007, 2009 i 2011), Nagrodę Ryszarda Milczewskiego-Bruno Gaśnica terenowa (2007). W 2011 r. autorska książka Jacka Solińskiego Pochylenie, 1993 została zaliczona do kolekcji POLSKA KSIĄŻKA ARTYSTYCZNA Z PRZEŁOMU XX I XXI WIEKU w Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi.

* * *

W pięknej książce, będącej albumowym resumé dwudziestopięciolecia Galerii Autorskiej, znalazły się moje słowa, które dziś chętnie podtrzymuję, a nawet podkreślam je podwójną czerwoną krechą, bo w międzyczasie minęły następne lata i w dwójnasób potwierdziło się wszystko, co dobrego powiedziano o tym niezwykłym, bezinteresownym i kulturowo bezcennym mozole, który objawił się w trudnych czasach i niełatwym miejscu. Niewiele mogę dodać poza słowami wdzięczności wobec Janka, Jacka i ich wiernej ferajny, siłami której, wbrew wszystkiemu, Galeria Autorska niezmiennie istnieje, a nawet stała się jednym z pomników kultury. Ale i dziś jest to rozpoznawalna, szacowna instytucja, jak zawsze otwarta, pracowita i wytrwała. Wcale po niej nie widać tych lat, które minęły. A jednak, niewyobrażalny dorobek. Niepojęte! Więc tak również można?

Henryk Waniek