Lato to okres wzmożonych wyjazdów. EKUZ obowiązuje wprawdzie  jedynie na obszarze Unii Europejskiej, ale przecież do krajów członkowskich należą i Grecja, i Hiszpania, o Chorwacji i innych państwach, do których Polacy chętnie wyjeżdżają, nie wspominając. A za pomoc medyczną bez ubezpieczenia można słono zabulić. 

EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego to dokument unijny, który potwierdza prawo do bezpłatnego leczenia w każdym innym państwie UE lub EFTA. Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego może otrzymać każda osoba ubezpieczona, posiadająca prawo do świadczeń medycznych na terenie Polski oraz osoba nieubezpieczona z prawem do takich świadczeń, a okres ważności karty jest zależny od statusu ubezpieczenia danej osoby.

EKUZ jest wystawiany dla każdej osoby oddzielnie - nie ma jednej wspólnej karty dla całej rodziny, a wyrobienie takich kart jest całkowicie bezpłatne. Posiadacz karty ma prawo do leczenia niezbędnego i nieplanowanego, w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej danego państwa jednocześnie na tych samych zasadach, na jakich korzystają z niego obywatele danego kraju (to znaczy, że jeśli w danym państwie jest obowiązek opłacenia części kosztów za wizytę u lekarza, to posiadacz karty również takie koszty poniesie).

Wniosek o wydanie karty EKUożna złożyć na 4 sposoby: osobiście w dowolnym oddziale lub delegaturze NFZ, pocztą elektroniczną - za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP, Internetowego Konta Pacjenta (IKP) lub pocztą tradycyjną - na adres dowolnego oddziału lub delegatury NFZ.

Jak długo ważna jest karta EKUZ?

20 lat jeśli:
  • otrzymujesz emeryturę i osiągnąłeś wiek emerytalny (60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn),
  • do 18. roku życia jeśli nie masz 18 lat i masz ubezpieczenie jako członek rodziny (EKUZ będzie ważny do dnia 18 urodzin),
  • nie masz 18 lat i masz własny tytuł do ubezpieczenia lub pobierasz rentę (EKUZ będzie ważny do dnia 18 urodzin).

5 lat jeśli:

  • otrzymujesz emeryturę i nie ukończyłeś 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn,
  • nie masz 18 lat i nie masz ubezpieczenia, ale masz obywatelstwo polskie (EKUZ będzie ważna do dnia 18 urodzin).

3 lata jeśli:

  • jesteś osobą zatrudnioną, 
  • prowadzisz działalność gospodarczą,
  • otrzymujesz zasiłek lub świadczenie przedemerytalne.
18 miesięcy jeśli:
  • otrzymujesz rentę i masz więcej niż 18 lat,
  • masz ubezpieczenie jako członek rodziny i masz więcej niż 18 lat,
  • masz ubezpieczenie jako student.
  • jesteś uczniem, masz więcej niż 18 lat i własny tytuł do ubezpieczenia
6 miesięcy jeśli nie masz ubezpieczenia, ale masz prawo do świadczeń na podstawie szczególnych uprawnień, czyli:
  • jesteś w ciąży lub w trakcie porodu, masz obywatelstwo polskie i mieszkasz w Polsce,
  • jesteś w ciąży lub w trakcie porodu, masz status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy i mieszkasz w Polsce,
  • nie masz 18 lat, mieszkasz w Polsce i masz status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy (EKUZ traci ważność w dniu Twoich 18 urodzin).

2 miesięce. jeśli:

  • jesteś zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna,
  • jesteś osobą ubezpieczoną nie wymienioną wcześniej lub jesteś osobą, dla której nie został spełniony obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego.

90 dni, jeśli:

  • nie masz ubezpieczenia, ale spełniasz kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej, co potwierdza decyzja np. wójta, burmistrza.

42 dni, jeśli:

  • nie masz ubezpieczenia, ale jesteś w połogu, masz obywatelstwo polskie i mieszkasz w Polsce.