Wśród dzieł literatury polskiej szczególne miejsce zajmuje twórczość Ignacego Krasickiego. Jest on autorem licznych powieści, a także satyr, poematów. Napisał wiele bajek, które poprzez piękne i mądre morały mogły uczyć i pomagać zrozumieć otaczający nas świat. Wiele z nich zostało napisane w stylu gawędziarskim.
CZAPLA, RYBY I RAK
Wiersz „Czapla, ryby i rak” stanowi opis pewnej czapli, która z racji tego, że sama nie była w stanie łowić już ryb, bo była w podeszłym wieku, postanowiła przechytrzyć te, które pływały sobie spokojnie w stawie. Oszukała owe ryby, twierdząc, że rybacy postanowili niedługo zrobić na tym terenie połowy. Zatrwożone wodne zwierzęta zaufały czapli i poprosiły ją o pomoc, by ta zechciała je przenieść do sąsiedniego stawu. Zadowolona tytułowa bohaterka pojedynczo zabierała ryby w dziobie, a po drodze zjadała ze smakiem każdą z nich. Na jej nieszczęście zechciała także w swej chytrości skosztować raki. Jeden z nich zorientował się o podstępie czapli i ją udusił. Poprzez ten wiersz Ignacy Krasicki zechciał przybliżyć odbiorcom naukę o tym, jak kończy człowiek chciwy. Pokazał także skutki oszukiwania innych i knucia podstępów. Podkreślił, że każdego i tak spotka kara za popełnione zło. Jak to bywa w działach Krasickiego, obiektem jego drwiny jest także głupota oraz niewątpliwy brak rozwagi ryb. Padły one ofiarą podstępu czapli, ale też można stwierdzić, że same są winne swojej śmierci. Dały się one bardzo łatwo zwieść. Mimo że obawiały się ludzi, to obdarzyły zaufaniem swojego największego wroga. Strach przed śmiercią całkowicie wypaczył u nich logiczne myślenie i zdrowy rozsądek. Bajka ta jest przypomnieniem o konieczności zachowania rozwagi nawet w sytuacjach trudnych, w których pierwszym odruchem człowieka jest działanie pod wpływem emocji.
CZŁOWIEK I ZDROWIE
Wiersz „Człowiek i zdrowie” autorstwa Ignacego Krasickiego zawiera naukę dotyczącą podejścia ludzi do ich zdrowia. Dzieło opowiada o drodze obrazującej życie, które człowiek pokonuje razem ze zdrowiem. Początkowo osoba ta idzie bardzo szybko, biegnie, mimo licznych ostrzeżeń zdrowia, by nie nadwyrężał sił już na początku podróży. Człowiek wzgardził tymi radami i biegł coraz prędzej. Działo się tak aż do momentu, gdy nogi lekko zaczęły odmawiać mu posłuszeństwa. Zaczekał wówczas na zdrowie i szli odtąd już razem. Po pewnym czasie człowiek nie miał już siły na dalszą wędrówkę. Etap ten symbolizuje późniejsze lata jego życia. Zdrowie odpowiedziało mu wówczas, że gdyby ten słuchał go od razu i nie szalał tak na początku, wtedy uniknąłby owych kłopotów. Zanim człowiek odpowiedział mu na to, zdrowie już uciekło. Jest to obraz człowieka starego, który poniósł konsekwencje swoich czynów z młodości w ostatnim etapie swojego życia. Został pozbawiony najważniejszej wartości, czyli zdrowia, bez którego nie był w stanie dalej iść. Autor podkreślił, jak bezmyślni są ludzie, traktując swoje ciała i zdrowie jako coś danego na wieczność, a tymczasem, żeby mogły one służyć im przez lata, muszą być właściwie pielęgnowane. Niewłaściwe zachowania człowieka z młodości będą miały swoje konsekwencje w momencie, kiedy stanie się on niedołężny. Krasicki podkreśla, jak smutna jest wówczas dola takiego starca, który zapłacił największą cenę za swoją głupotę, nieodpowiedzialność i bezmyślność. Nie chciał dbać o swoje zdrowie, o swój najcenniejszy skarb, więc ten pozostawił go bezpowrotnie.
PODSUMOWANIE
Ignacy Krasicki w swoich dziełach w sposób niekiedy ironiczny przedstawiał wiele mądrych nauk o świecie. Dostrzegał wiele błędów ludzi i chciał ich przed nimi ustrzec. Morały płynące z jego utworów są ponadczasowe i możemy z nich wiele czerpać także i dziś.