Niezwykłemu przyspieszeniu uległy prace nad poselskim projektem ustawy o powiecie metropolitalnym. Od początku czerwca nadzwyczajna podkomisja złożona z członków Komisji Administracji i Cyfryzacji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej obradowała aż siedmiokrotnie. Na posiedzeniu 20 lipca br. podkomisja przedstawiła wydyskutowany projekt, a w nim znalazł się zapis o tym, że Bydgoszcz, mimo samodzielnego spełniania wszystkich kryteriów, nie mogłaby bez Torunia stworzyć samodzielnego powiatu metropolitalnego.

Art. 4 ust. 3 projektu ustawy brzmi: “Jeżeli w województwie, na obszarze którego ma zostać utworzony związek metropolitalny, siedziby wojewody i sejmiku województwa są w różnych miastach na prawach powiatu, związek metropolitalny może zostać utworzony, jeżeli w jego skład wchodzą obydwa te miasta”. W poprzednich wersjach projektu barierą dla utworzenia powiatu metropolitalnego była liczba 500 tys. mieszkańców.

Takie tworzenie prawa zbulwersowało radnych, którzy dzisiaj na sesji rady uchwalili stanowisko, w którym dali wyraz dezaprobaty dla takiego indywidualnego potraktowania Bydgoszczy. Na sesję przybył również poseł Prawa i Sprawiedliwości Piotr Król, który już wcześniej alarmował, że zmiana w projekcie ustawy nastąpiła w rezultacie wniosku wiceministra administracji i cyfryzacji. Interwencję i zabranie głosu przez posła Króla na początku sesji uprzedził prezydent Rafał Bruski, który zaproponował przyjęcie przez radnych stanowiska w tej sprawie. – Próba siłowego powiązania Bydgoszczy i Torunia oraz obowiązkowa współpraca, którą zakłada projekt ustawy nie powinny mieć miejsca. Współpraca ma mieć charakter dobrowolny – mówił Bruski, dając wyraz dezaprobaty ustalonemu w projekcie ustawy zapisowi.

Przewodniczący rady Zbigniew Sobociński, po zasięgnięciu porady radcy prawnego urzędu Zbigniewa Cichowskiego, nie dopuścił do zabrania głosu przez posła Króla na początku sesji. – Informacja w sprawie ustawy o powiecie metropolitalnym nie ma mieć sensu politycznego. Oczekuję, że włączy się pan do pracy zespołu i tam podzieli wiedzą. Głos udzielę w punkcie dotyczącym stanowiska rady w tej sprawie – poinformował posła Króla.

- Takie ujęcie treści art. 4 ust. 3 sformułowane zostało specjalnie dla uszczuplenia praw Bydgoszczy. Zielona Góra i Gorzów Wielkopolski nie spełniają kryterium ludnościowego. Prace nad ustawą toczą się niezwykle szybko i już 4 sierpnia o godz. 13.30 zbiorą się posłowie na posiedzeniu połączonych Komisji Administracji i Cyfryzacji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej i może zapaść decyzja o skierowaniu projektu na plenarne posiedzenie sejmu. Liczę, że pan prezydent przyjedzie na to posiedzenie – apelował Król, gdy po godzinnej przerwie radni wznowili obrady, by przegłosować ustalone stanowisko.

Uchwała w tej sprawie przegłosowana została jednomyślnie.

Poniżej publikujemy treść stanowiska radnych, które odczytała radna Monika Matowska (PO).

Stanowisko Radnych Miasta Bydgoszczy do przewodniczących Komisji Administracji i Cyfryzacji Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Podkomisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia poselskiego projektu ustawy o powiecie metropolitalnym (druk nr 2107)

Rada Miasta Bydgoszczy z wielką uwagą śledzi prowadzone w ostatnim czasie prace nad projektem Ustawy o związkach metropolitalnych, niezmiernie ważnego dokumentu, wpływającego na rozwój dużych miast i ich obszarów funkcjonalnych.
W aktualnym projekcie ustawy, który jest przedmiotem prac Sejmu (projekt z 22 lipca 2015 roku ? VII kadencja/druk nr 2107), w ust.3 art. 4, znalazł się następujący zapis:
?3. Jeżeli w województwie, na obszarze którego ma zostać utworzony związek metropolitalny siedziby wojewody i sejmiku województwa są w różnych miastach na prawach powiatu, związek metropolitalny może zostać utworzony jeżeli w jego skład wchodzą obydwa te miasta?.

Zapis ten narzuca samorządom Bydgoszczy i Torunia skład jednego organizmu metropolitalnego. Narusza to zasadę oddolnego kształtowania relacji między samorządami tworzącymi obszary metropolitalne, stanowiącą w ocenie Rady Miasta Bydgoszczy podstawę tworzenia związków między samorządami.

Ustęp drugi w art. 4 projektu ustawy w zupełności wyczerpuje warunki, na jakich może zostać utworzony związek metropolitalny.

Bydgoszcz wraz z okolicznymi gminami tworząc bydgoski obszar funkcjonalny spełnia kryterium wymagane w ust. 2 art. 4 projektu Ustawy o związkach metropolitalnych.

W pracach nad Zintegrowanymi Inwestycjami Terytorialnymi, określone zostały obszary funkcjonalne Bydgoszczy (BOF) i Torunia (TOF). Według danych na koniec 2014 roku, teren bydgoskiego obszaru funkcjonalnego zamieszkiwało 536 tys. osób.

Ponadto należy dodać, że Bydgoszcz i Toruń nie tworzą zwartego obszaru funkcjonalnego. Miasta, których centra oddzielone są o ok. 50 km, dzielą naturalne przeszkody geograficzne: przede wszystkim Wisła i jej tereny zalewowe, Puszcza Bydgoska oraz tereny rolnicze o wysokiej jakości gleb. Urbanizacja terenów w gminach leżących pomiędzy Bydgoszczą i Toruniem, natrafiając na wyżej wymienione przeszkody, przebiega bardzo powoli i nie wykazuje tendencji do zwiększenia dynamiki.

Narzucana odgórnie współpraca, zawsze jest bardzo trudna we wdrażaniu, czego przykładem jest jeden wspólny ZIT dla miast stołecznych województwa kujawsko-pomorskiego. Z trudem udało się stworzyć Związek ZIT. Jest on traktowany jedynie jako narzędzie do przejęcia środków unijnych, a nie faktyczna płaszczyzna współpracy między samorządami.
Władze i mieszkańcy Bydgoszczy są otwarci na współpracę z każdym partnerem samorządowym, co potwierdza kilkadziesiąt porozumień zawartych głównie z samorządami bydgoskiego obszaru funkcjonalnego. Podstawą współpracy powinien być wspólny interes samorządów i oddolne porozumienie, a nie ?partnerstwo? budowane ?na siłę?.

Rada Miasta Bydgoszczy nie widzi uzasadnienia dla odmiennego traktowania Województwa Kujawsko-Pomorskiego w regulacjach tej ustawy. Prosimy o stworzenie możliwości do wykorzystania potencjału Bydgoszczy i jej obszaru funkcjonalnego na rzecz rozwoju regionu i kraju. Dlatego zwracamy się z wnioskiem o skreślenie w całości ust. 3 w art. 4 projektu ustawy.