Uroczystości trzeciomajowe na Starym Rynku rozpoczęły się od Mszy św., której przewodniczył ordynariusz diecezji bydgoskiej, ks. biskup Jan Tyrawa. W wygłoszonej homilii powiedział, że ?tworzymy nie tylko złe prawo, lecz przyczyniamy się do coraz większych podziałów w społeczeństwie”.

Bp Jan Tyrawa podkreślił, że uczestnicy uroczystości trzeciomajowych budują swoją historyczną tożsamość i odkrywają mądrość twórców konstytucji – dokumentu, który został jednomyślnie przyjęty przez wszystkie stany. Ordynariusz bydgoski zaproponował, by przyjrzeć się zasadniczemu nurtowi filozofii i kultury prawnej ówczesnej Europy. – Jeśli dziś boli nas brak jednomyślności w wielu sprawach i szczerze pragniemy ją odzyskać, aby móc się porozumieć, niekoniecznie wyrzekając się własnego zdania, to może warto sięgnąć do historii, warto posłuchać – mówił i wyjaśniał: – Jeśli więc prawdziwie chcemy porozumieć się w stanowieniu prawa, w poglądach etycznych, w odpowiedzi na pytanie, czym jest dobro, prawda musimy zwrócić się ku rzeczywistości, ku temu, co jest i jakie jest, co w tych dwóch wypowiedziach określone zostało jako byt. To w takim duchu Europa wypracowała własną filozofię i kulturę prawną, z której wyrosła nasza Konstytucja 3 maja.

Jan Tyrawa przypomniał przemówienie papieża Benedykta XVI, jakie wygłosił 22 września 2011 roku w Bundestagu w Niemczech. – W przemówieniu tym papież chciał ukazać zasadnicze wątki kultury prawnej, którymi kierowano się w Europie już od II wieku przed Chrystusem. Wówczas to doszło ?do spotkania między rozwiniętym przez filozofów stoickich społecznym prawem naturalnym i autorytatywnymi nauczycielami prawa rzymskiego”. I w takim duchu tworzono prawo w Europie przez całe średniowiecze, oświecenie aż po Deklarację Praw Człowieka z 1948 r. i Konstytucję Niemiecką, gdzie w 1949 r. uznano ?nienaruszalne i niezbywalne prawa człowieka za podstawę każdej wspólnoty ludzkiej, pokoju i sprawiedliwości na świecie” – przytoczył bp Tyrawa.

Zaznaczył, że w obrębie tej filozofii, w tej kulturze tworzenia prawa w Europie mieli swój wkład także filozofowie chrześcijańscy. – Ich rolę Benedykt XVI opisuje w następujący sposób, że ?opowiedzieli się przeciw prawu religijnemu, które wymagało wiary w bóstwa, i stanęli po stronie filozofii, uznając rozum i naturę w ich wzajemnym powiązaniu za obowiązujące wszystkich źródła prawa… [Bowiem] W przeciwieństwie do innych wielkich religii chrześcijaństwo nigdy nie narzucało państwu i społeczeństwu prawa objawionego, uregulowania prawnego, wywodzącego się z objawienia. Odwoływało się natomiast do natury i rozumu jako prawdziwych źródeł prawa. Przytaczam ten fragment wypowiedzi Papieża dlatego, że dziś powszechnie szafuje się pomówieniem, iż chrześcijaństwo (Kościół, biskupi) zabierają głos w sprawach, które do nich nie należą i stąd trzeba ich w ogóle wykluczyć z przestrzeni publicznej. I dlatego chcę powiedzieć, że wypowiedź Papieża, poczyniona w Bundestagu wobec polityków różnej orientacji światopoglądowej od chrześcijan po skrajne ugrupowania Zielonych, nigdy nie spotkała się ze sprzeciwem, bowiem mówił prawdę. A sami możecie dokonać swoistego eksperymentu, możecie zebrać wszystkie kodeksy praw, jakie wydano w Europie i nigdzie nie znajdziecie w nich, aby religia, Objawienie były bezpośrednimi źródłami prawa, zawsze punktem wyjścia była natura, prawo naturalne, czyli byt, inaczej rzeczywistość i rozum, czyli rozumna refleksja nad nią, z której wyczytywano prawo – tłumaczył Jan Tyrawa. Z całością homilii pasterza diecezji bydgoskiej można zapoznać się: TUTAJ

Po Mszy św. nastąpiły wystąpienia przedstawicieli władz. Wicewojewoda kujawsko-pomorski Elżbieta Rusielewicz wskazała na konsekwencje przyjęcia przez Sejm Wielki Konstytucji 3 maja i przywołała postępowe reformy, które niosła. – Była to pierwsza na kontynencie ustawa ustrojowa nowożytnego państwa, która stanowiła jeden z impulsów nieuniknionych zmian społecznych na kontynencie – podkreśliła. Zastanawiała się, jak mogli uchwalenie konstytucji przyjąć ówcześni bydgoszczanie. – Z pewnością łatwo im nie było. Od 20 lat nasze miasto pozostawało w granicach Prus. Duża część polskich mieszczan musiała opuścić Bydgoszcz, a ci którzy pozostali traktowani byli jak obywatele drugiej kategorii. Jaką radość musieli mieć w sercu, gdy i do nich dotarła wiadomość, że Rzeczpospolita Obojga Narodów podejmuje wielką próbę reform, chce zmienić swoją beznadziejną sytuację geopolityczną. Rusielewicz podkreśliła, że konstytucja dała dowód, że wśród narodów Europy nie mamy się czego wstydzić. Również współcześnie. – Konstytucji zawdzięczamy fakt, że Polska jest krajem ludzi o nowoczesnym myśleniu, pozytywnie patrzących na ideę integracji europejskiej, wyznaczającej trendy i nowe drogi Wspólnoty – powiedziała zgromadzonym wicewojewoda bydgoski.

Więcej zdjęć: TUTAJ

Wicemarszałek województwa Zbigniew Ostrowski wskazał, że Konstytucja 3 maja była zwycięstwem tych, co chcieli państwa silnego i nowoczesnego. – Z tego powodu została obalona, do czego przyczyniła się rosyjska interwencja zbrojna wsparta przez rodzimy obóz narodowej zdrady, zwany targowicą – powiedział Ostrowski. Pomimo klęski reform, konstytucja – mówił Ostrowski – stała się zarzewiem wolności i ważnym drogowskazem dla kolejnych pokoleń. Stwierdził, że z jej ducha wyrośli wielcy Polacy i wymienił współczesnych twórców konstytucji: Tadeusza Kościuszkę, generała Jana Henryka Dąbrowskiego, księcia Józefa Poniatowskiego, a także późniejszych wielkich Polaków, którzy ginęli, żyli i tworzyli dla Polski: Romualda Traugutta, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, aż do tych, którzy odeszli niedawno: Prymasa Tysiąclecia Stefana Wyszyńskiego, ks. Jerzego Popiełuszki, a także “największego z nich świętego Jana Pawła II, który odmienił oblicze ziemi, tej ziemi”.

Zastępca prezydenta Bydgoszczy Iwona Waszkiewicz podziękowała wszystkim za organizację święta i podzieliła się refleksją i wezwaniem: – Konstytucja 3 maja była jutrzenką ustroju demokratycznego, nowatorskim sposobem organizacji państwa i stanowienia prawa. (…) Niech wpisana w konstytucję tolerancja prowadzi narody drogami pokoju. Niech wartość i wielkość Konstytucji 3 maja będzie nie tylko godnie upamiętniana, ale przede wszystkim każdego dnia jak najlepiej wykorzystywana.

W uroczystościach na Starym Rynku udział wzięli parlamentarzyści i samorządowcy bydgoscy. Władze rządowe i samorządowe reprezentowali zastępcy. Szefowie wzięli udział w centralnych regionalnych uroczystościach w Toruniu.

Obok reprezentacyjnych oddziałów Wojska Polskiego, na obchodach obecna była husaria, polska jazda, symbol dawnej świetności.