O tym, że temperatura stosunków polsko - żydowskich jest wciąż podgrzewana, najlepiej dowodzi wygłoszony w TVP pogląd  Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara, że naród polski uczestniczył w Holokauście Żydów. Wypowiedzią tą polski urzędnik, stojący na czele organu mającego chronić prawa obywatelskie Polaków, dołączył do antypolskiej fali oszczerstw,  oskarżających nas o wyjątkowo silny antysemityzm i obarczających nas odpowiedzialnością za zagładę Żydów.

Nie sposób nie odnieść wrażenia, że problem stosunków polsko-żydowskich jest sztucznie kreowany przez różne środowiska polityczne czy gospodarcze w celu realizacji własnych egoistycznych interesów. W tym kontekście  wzajemne zrozumienie i  pojednanie nie jest najpilniejszą potrzebą, a możliwość używania pojęcia antysemityzmu jako pałki w grze interesów wydaje się bardzo pragmatycznym sposobem postępowania. Tworzy to jednak we wzajemnych stosunkach duże napięcia i frustracje, brak zrozumienia dla argumentów drugiej strony. Lansowana przez liberalno-lewicowy obóz pedagogika wstydu i żądania  od Polaków wiecznego przepraszania, prowadzi do zobojętnienia, a nawet pewnego zniecierpliwienia.

Pojawienie się w tych okolicznościach książki Gabriela Kayzera pt. "Klincz? Debata polsko-żydowska" zaświadcza, że można o skomplikowanej historii mówić bez nadmiernych emocji, publicystycznej ostrości i ślepej zaciekłości. Rzadko się obecnie zdarza, aby dziennikarz prowadzący wywiady posługiwał się nienagannym, profesjonalnym  warsztatem i merytoryczną wiedzą.

Gabriel Kayzar jest dla swoich rozmówców wartościowym partnerem, dysponującym szeroką znajomością faktów, wydarzeń, polityki i ludzi. Do tej specyficznej debaty udało się autorowi zaprosić wybitne postaci spośród Polaków i Żydów m.in. Michaela Schudricha, Karola Tendera, Jana Żaryna, Waldemara Chrostowskiego, Uri Hubberta, Szewacha Weissa, Wojciecha Surmacza, Seweryna  Aszkenazego, Piotra Gontarczyka, Matthew  Tyrmanda.

W 24 wywiadach zawartych w "Klinczu" mowa jest o różnych aspektach współżycia obu narodów w Polsce, Izraelu czy USA,  poczynając od II wojny światowej. Jedynym odstępstwem jest rozmowa z Szewachem Weissem na temat powstania państwa Izrael. Bardzo ciekawa jest także wypowiedź Wojciecha Surmacza na temat restytucji pożydowskiego mienia oraz rozmowa z Piotrem  Gontarczykiem.

Kilka rozmów poświęconych jest problematyce religijnej, działalności księży, konwertytów, osobistych losów i wyborów. Szeroki wachlarz zagadnień podniesionych w tych rozmowach uderza szczerością i otwartością sądów, dalekich od politycznej poprawności. Dowodzi, że o najtrudniejszych sprawach można rozmawiać uczciwie, bez histerii i okładania się stereotypami.


....................................................


Gabriel Kayzer, Klincz? Debata polsko-żydowska, s. 621, Wydawnictwo ZONA ZERO, Warszawa 2017