Bydgoszcz, 17 lipca 2014 roku
Szanowny Pan
Rafał Bruski
Prezydent Bydgoszczy
Szanowny Panie Prezydencie,
Z ogromnym zażenowaniem przyjmuję oświadczenie grupy pisarzy SPP i ich kolegów w związku z Regulaminem konkursu na najlepszą książkę roku w Bydgoszczy ? Strzała Łuczniczki. Dokument został wypracowany w ciągu konsultacji, w których uczestniczył Prezes SPP Wojciech Banach, przedstawiciele Związku Literatów Polskich i pisarzy niezrzeszonych. Dodatkowo Regulamin został zaakceptowany przez Komisję Kultury i Pana Prezydenta i zaczął funkcjonować w życiu kulturalnym Bydgoszczy. Oświadczenie pisarzy, szeroko nagłośnione przez portal bydgoszcz24.pl, ma charakter ataku personalnego i dalekie jest od obiektywizmu. W sytuacji, gdy przyznano Strzałę pisarzowi SPP Krzysztofowi Derdowskiemu za książkę pt. Wstyd, nie kwestionowano regulaminu, dopiero nagrody dla Stefana Pastuszewskiego i dla mnie tak rozsierdziły grono towarzyskie, które podpisało się pod listem do Pana Prezydenta. Ogromną przesadą jest mówienie o sytuacji korupcyjnej, gdy jurorami byli pisarze obu związków i niezrzeszeni, mający określone dorobki literackie i integralnie oceniający kandydatów do nagród. Banach zarzuca nagradzanie pisarzy będących w gremiach proponujących Panu kandydatów na jurorów, a sam ? wysuwając takiego krytyka ? nie wahał się stanąć do konkursu. Doprawdy haniebne jest traktowanie Stefana Pastuszewskiego i mnie jako debiutantów bez dorobku, a przecież nasze wcześniejsze osiągnięcia są powszechnie znane, a biogramy, publikacje i nagrody dostępne w Internecie.
Proszę Pana Prezydenta o zachowanie bezstronności i nieuleganie presji osób, które albo konkurs przegrały, albo były jego beneficjentami (nawet dwukrotnie) i uznały, że jest on rodzajem dorocznej premii za twórczość literacką. Łatwo uzyska Pan Prezydent informację od pana Radosława Chmary, który z ramienia Ratusza nadzorował poprawność obrad Jury, jak burzliwe były w one tym roku. Podobno Jurorzy pokłócili się solidnie, trwali zdecydowanie przy swoich typach, a wynik końcowy był rodzajem konsensusu, ostatecznie ustalonego przez głosowanie. Demokracja bywa trudnym doświadczeniem, a jej werdykty wywołują częstokroć wzburzenie i stają powodem wieloletnich konfliktów. Jako Prezes bydgosko-toruńskiego Oddziału Związku Literatów Polskich nie mam zamiaru uginać się pod presją grona towarzyskiego, które wystosowało do Pana list, wolałbym jednak by antagoniści potwierdzali wartość tworzonej literatury obecnością w Polsce i świecie, zestawem ogólnopolskich nagród i wyróżnień. Jak na razie toczą oni tylko boje o gratyfikację finansową, a zapominają o etosie bydgoskiej nagrody. Nie kwestionuje się nagród dla muzeum bydgoskiego, dla innych nagrodzonych, tylko personalnie wskazuje się Stefana Pastuszewskiego i mnie. To są żałosne konflikty, które ciągną się od czasu stanu wojennego i mają związek z patologiczną sytuacją w obrębie obu związków pisarskich. Nie widzę potrzeby zmieniania Regulaminu nagrody, a kolegów, którzy tak butnie to postulują, namawiałbym do rozsądniejszego typowania kandydatów na jurorów, tak jak to było choćby w przypadku Krzysztofa Kuczkowskiego czy Janusza Drzewuckiego. Mówienie o bezstronnych autorytetach w polskim środowisku literackim jest nieodpowiedzialne i wydumane, bo za silne są linie podziałów i nacisków. Uczestnicząc wiele razy w gremiach oceniających (w tym w konkursie o Strzałę Łuczniczki), byłem świadkiem długich dyskusji, sporów, wzajemnych oskarżeń i głosowań, które nie satysfakcjonowały nikogo, poza nagrodzonymi. Czuję ogromny dyskomfort, wypowiadając się raz jeszcze w tym roku w tej kwestii, ale zwalnia mnie z tego obecność wśród pisarzy sygnujących list, tegorocznych kandydatów do nagrody.
Dariusz Tomasz Lebioda
DARIUSZ TOMASZ LEBIODA ? Prezes Bydgosko-Toruńskiego Oddziału Związku Literatów, autor ponad pięćdziesięciu książek opublikowanych w dwunastu krajach, laureat nagrody im Andrzeja Bursy (Kraków 1984), Nagrody Artystycznej Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego (Warszawa 1989), Nagrody Światowego Dnia Poezji ? UNESCO (Warszawa 2003), trzykrotny laureat Symbolicznej Nagrody im. Ryszarda Milczewskiego-Bruna (Poznań 1999 ? 2013), laureat Nagrody im. Witolda Hulewicza (2013) i Statuetki Augusta Cieszkowskiego (2013) oraz Strzały Łuczniczki w dziedzinie prozy i eseju (2014).