Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Podsekretarz Stanu
Marceli Niezgoda

DKS-II-0770-3-MB/13
NK90139/13

Warszawa, 31 lipca 2013 r.

Pan
Piotr Cyprys
Przewodniczący Stowarzyszenia
“METROPOLIA BYDGOSKA”

Szanowny Panie Przewodniczący,
odpowiadając na pismo Pana Przewodniczącego z dnia 13 czerwca 2013 r. dotyczące realizacji wspólnego dla Bydgoszczy i Torunia instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych przekazuję stosowne wyjaśnienia.

Po 2013 roku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych możliwe będzie skorzystanie z nowego narzędzia – tzw. Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT). Beneficjentami tego instrumentu będą przede wszystkim duże miasta (w szczególności miasta wojewódzkie) oraz gminy wiejskie lub miejsko-wiejskie znajdujące się w pobliżu tych miast. Głównym celem ZIT jest sprzyjanie rozwojowi współpracy i integracji na obszarach funkcjonalnych największych polskich miast, przede wszystkim tam gdzie skala problemów związanych z brakiem współpracy i komplementarności działań różnych jednostek administracyjnych jest największa.

Głównymi przesłankami do zastosowania w Polsce instrumentu ZIT są:

  • sprzyjanie współpracy i integracji na obszarach funkcjonalnych największych polskich miast,
  • promowanie partnerskiego modelu współpracy różnych jednostek administracyjnych na miejskich obszarach funkcjonalnych,
  • realizowanie zintegrowanych projektów odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby oraz problemy miast i ich obszarów funkcjonalnych,
  • zwiększanie wpływu miast i ich obszarów funkcjonalnych na kształt i sposób realizacji działań wspieranych na ich obszarze w ramach polityki spójności.

Zgodnie z zapisami przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego materiału pn. Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Regionalnych w Polsce, instrument ZIT realizowany będzie na miejskich obszarach funkcjonalnych. Oznacza to, że nie jest on przeznaczony wyłącznie dla miast, ale ma służyć współpracy i podejmowaniu zintegrowanych przedsięwzięć wspólnych dla całego obszaru funkcjonalnego.

Należy zaznaczyć, ze na realizację Zintegrowanych inwestycji Terytorialnych przeznaczona została dodatkowa alokacja w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (tzw. rezerwa programowa w wysokości 4,5% środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego przekazanych do Regionalnych Programów Operacyjnych). Środki na realizację ZIT na terenie obszarów funkcjonalnych miast wojewódzkich, pochodzące z rezerwy programowej, zostały podzielone według algorytmu, uwzględniającego ludność zamieszkującą miejskie obszary funkcjonalne ośrodków wojewódzkich (MOF OW) wskazane w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju (KPZK) 2030. Dla każdego województwa wyznaczono liczbę ludności zamieszkującej MOF OW ogółem (zgodnie z kryteriami określonymi przez ministerstwo rozwoju Regionalnego w materiale Ministerstwa Rozwoju Regionalnego z lutego 2013 r. pn. Kryteria delimitacji miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich ) i środki podzielono wprost proporcjonalnie do niej.

Specyfika bipolarnego układu metropolitarnego Bydgoszczy i Torunia, związana z ich bliskością oraz istniejącymi między tymi miastami powiązaniami, były podstawą do wyznaczenia wspólnego projektu ZIT. Należy podkreślić, że obszary funkcjonalne obu miast znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie, co nie zachodzi w przywołanym przez Pana Przewodniczącego przykładzie Zielonej Góry i Gorzowa Wielkopolskiego.

Prowadzone poziomie krajowym polityki: przestrzenna, regionalna oraz miejska dostrzegają potrzebę zacieśnienia współpracy między Bydgoszczą a Toruniem oraz sąsiednimi jednostkami samorządu terytorialnego w ramach jednego obszaru funkcjonalnego ze względu na liczne powiązania nie tylko o charakterze gospodarczym, ale też społecznym, edukacyjnym, czy symbolicznym m.in. w postaci przepływów do/z Bydgoszczy oraz do/z Torunia osób dojeżdżających do pracy czy też osób korzystających z usług społecznych, usług edukacyjnych bądź usług wyższego rzędu. Wzmocnienie tych powiązań i zacieśnienie współpracy pomiędzy władzami gmin, partnerami społeczno-gospodarczymi oraz mieszkańcami ma kluczowe znaczenia dla osiągnięcia efektu synergii i rozwoju całego obszaru.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego z satysfakcją odnotowało fakt, iż władze Bydgoszczy – jako główny Wnioskodawca, w porozumieniu z gminą miastem Toruniem, powiatem bydgoskim, powiatem toruńskim, gminą Nakło nad Notecią, gminą Kowalewo Pomorskie – złożyły, w ramach Konkursu Dotacji na działania wspierające jednostki samorządu terytorialnego w zakresie planowania miejskich obszarów funkcjonalnych, organizowanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, wniosek na realizację projektu pn. Program działań dla miejskich obszarów funkcjonalnych dla Bydgoszczy i Torunia w nowej perspektywie finansowej 2014-2020. Na potrzeby realizacji powyższego projektu wyznaczono wyjściowy obszar funkcjonalny obejmujący miasto Bydgoszcz oraz miasto Toruń, jak również powiaty: bydgoski i toruński, a także dwie gminy powiązane funkcjonalnie z miastami: Nakło nad Notecią i Kowalewo Pomorskie. Na realizację projektu przyznano Wnioskodawcy środki w wysokości 2,6 mln PLN.

Aspekt współpracy Bydgoszczy i Torunia był jednym z kluczowych czynników, który zdecydował o wysokiej ocenie projektu przez ekspertów. Stąd też, nie jest możliwe rozdzielenie projektu i wykonanie dla Bydgoszczy i Torunia dwóch niezależnych od siebie analiz. Należy zaznaczyć, iż koniecznym elementem projektów współfinansowanych ze środków Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 jest realizacja działań projektowanych na obszarze wszystkich gmin i powiatów wchodzących w skład partnerstwa realizującego projekt. Władze miasta Bydgoszczy, będące liderem partnerstwa, określiły obszar, na którym realizowany będzie projekt, obejmując nim również miasto Toruń. W związku z tym, wszystkie analizy i badania realizowane w projekcie muszą obejmować cały obszar wskazany przez Wnioskodawcę.

Tym samym mam nadzieję, że realizacja wspólnych dla Bydgoszczy i Torunia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych przyczyni się do wzmocnienia potencjału rozwojowego całego obszaru. Pragnę dodać, że Ministerstwo Rozwoju Regionalnego jest otwarte na dialog w tej sprawie oraz służy wsparciem eksperckim w zakresie realizacji ww. instrumentu.

Z poważaniem
Marceli Niezgoda
Podsekretarz Stanu