Noc Kupały to słowiańskie święto związane z letnim przesileniem Słońca, które przypada 21 czerwca. Znana jest również pod nazwą noc świętojańska, kupalnocka, wigilią św. Jana, Zielone Świątki, sobótka. Noc Kupały poświęcona jest żywiołom wody i ognia, mającym oczyszczającą moc. To również święto miłości, płodności, słońca i księżyca.

Noc sobótkowa była nocą łączenia się w pary. Niegdyś kojarzenie małżeństw należało do głowy rodu oraz starszyzny rodu i wynajmowanych przezeń zawodowych swatów. Ale dla dziewcząt, które nie były jeszcze nikomu narzeczone i pragnęły uniknąć zwyczajowej formy dobierania partnerów, Noc Kupały była wielką szansą na zdobycie ukochanego.

Młode niewiasty plotły wianki z kwiatów i magicznych ziół, wpinały w nie płonące łuczywo i w zbiorowej ceremonii ze śpiewem i tańcem powierzały wianki falom rzek i strumieni. W dole rzeki czekali już chłopcy, którzy próbowali wyłapywać wianki. Każdy, któremu się to udało, wracał do świętującej gromady, by zidentyfikować właścicielkę wyłowionej zdobyczy. W ten sposób dobrani młodzi mogli kojarzyć się w pary bez obrazy obyczaju. Owej nocy przyzwalano im nawet na wspólne oddalenie się i samotny spacer po lesie.

Podczas bydgoskiej Nocy Kupały tradycja połączy się ze współczesnością.

Program Nocy Kupały – Wyspa Młyńska
22 czerwca

  • 16.00 – wymarsz ze Starego Rynku wojów słowiańskich i całego korowodu na Wyspę Młyńską. Przemarsz ulicą Długą
  • 16.30 – otwarcie średniowiecznej osady:
  • powitanie korowodu
  • otwarcie stoisk z rzemiosłem i rękodziełem
  • pokaz i nauka fechtunku, pojedynki z wojami
  • pokaz wybijania monet w mennicach Bolesława Chrobrego i Bolesława Krzywoustego
  • przymierzalnia uzbrojenia i strojów historycznych
  • występy przedstawicieli Pałacu Młodzieży
  • 17.30 – pokaz funkcjonowania formacji bojowej Słowian i Wikingów, ?bitwa o Bydgoszcz” z młodszą częścią publiczności
  • 17.50 – występ artystyczny
  • 18:10 – konkurs polegający na wiązaniu uczestników i jak najszybszym uwolnieniu się
  • 18.20 ? pokaz wianków i finał konkursu na najładniejszy wianek
  • 18.30 – konkursy staropolskie: turniej łuczniczy i oszczepnicy z nagrodami
  • 18.45 – występ artystyczny ? Kapela z Orliczka
  • 19.30 – konkursy i zabawy dla publiczności (pijany kołek – ścinanie kapusty, picie piwa z rogu, atak na saracena – atakowanie wojownika mieczem w hełm, konkurs gry na rogu i ligawce, potyczki na tarcze i wiele innych)
  • 19.40 ? prezentacja osady w Biskupinie (prezentacja specjalnie przywiezionej chaty)
  • 20:00 ? ?Koncert na wodzie? (w tym czasie scena nie gra, ale na placu odbywają się min. pokazy walk w formacjach bojowych, zabawa z publicznością)
  • słowiańska interpretacja obrzędu Nocy Kupały – wojowie
  • fire show – przedstawienie walki żywiołów (grupa Santo Fuego – 10 osób)
  • szukanie kwiatu paproci
  • 21.00 – występ artystyczny ? Kapela z Orliczka
  • 21:30 ? początek obrzędu Noc Kupały ?Zespół Pomorze” ( 50 osób)
  • taniec ludowy wokół ?ogniska?
  • inscenizacja Nocy Świętojańskiej, Kupały
  • obrządek słowiański ?W kręgu Świętowita”
  • puszczanie wianków i zaproszenie publiczności do puszczania wianków
  • 22:00 ? 22:15 – zakończenie imprezy