W ramach obchodów pierwszych urodzin Kina Orzeł w Miejskim Centrum Kultury zobaczymy drugą odsłonę BYDGOSKIEJ TOŻSAMOŚCI FILMOWEJ, cyklu poświęconego bydgoskiej historii filmu, w którym prezentowane są filmy z Bydgoszczą w tle oraz obrazy twórców pochodzących z Bydgoszczy. Tym razem zobaczymy przegląd filmów Kazimierza Karabasza, najważniejszego twórcy filmów dokumentalnych w Polsce (ur. w Bydgoszczy 1930 roku) oraz pokaz specjalny filmu ?Rynek? Danuty Halladin (filmu opisującego historie Bydgoszczy poprzez pryzmat wydarzeń na Starym Rynku).
Kazimierz Karabasz jeden z najbardziej uznanych polskich dokumentalistów. Zdobywca wielu nagród, autor ponad 40 filmów dokumentalnych i fabularnych, współtwórca tzw. polskiej szkoły dokumentu. Urodził się w 1930 roku w Bydgoszczy w której spędził pierwsze 18 lat swojego życia. Mimo wyjazdu zawsze czuł się bardzo związany z miastem. Podczas jednej z wizyt mówił: ?Nadal czuję się bydgoszczaninem, mimo że wyjechałem stąd w 1948 roku. Tu się urodziłem i to miasto mam w sercu?. Tutaj też rozpoczęła się przygoda Karabasza z filmem. Tuż po wojnie był samozwańczym fotoreporterem – robił zdjęcia z zawodów sportowych i harcerskich uroczystości. Podczas zawodów kajakowych przyszły reżyser dostrzegł mężczyznę z kamerą, który filmował rozgrywające się zawody dla Polskiej Kroniki Filmowej. To był bodziec, który pchnął go na studia do Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi.
Po pokazie filmowym odbędzie się spotkanie ze Stanisławem Plewą (operatorem przy filmie ?Rynek? ur. w Bydgoszczy), Lidą Zonn (współscenarzystką filmu ?Rynek? oraz żoną Kazimierza Karabasza) oraz Kazimierzem Karabaszem (twórcą Polskiej Szkoły Dokumentu).
Program:
- 16:00 ?Rynek? (30 min.)
- 17:30 ?Rok Franka W? (63 min.)
- 18:35 ?Muzykanci? (9 min.)
- 18:45-20:00 Spotkanie z gośćmi (Kazimierz Karabasz, Lidia Zonn) – na sali głównej
- 20:15 ?Cień już niedaleko? (87 min.)
FILM: ?CIEŃ JUŻ NIEDALEKO?
- Polska, 1984
- Reżyseria: Kazimierz Karabasz
- Scenariusz: Kazimierz Karabasz
- Zdjęcia: Czesław Świrta
- Muzyka: Zbigniew Rudziński
- Produkcja: Studio Filmowe Rondo
- Występują: Mariusz Dmochowski ? Józef Wenda, Jarosław Kopaczewski ? Henryk Wenda, Włodzimierz Kwaskowski ? Leon, Władysław Dewoyno ? Czesław, Janusz Cywiński ? Dyrektor
Opis: Kazimierz Karabasz to klasyk polskiego dokumentu. Ma wyjątkowo ?cierpliwe oko? w stosunku do filmowanej rzeczywistości (taki tytuł nosi jedna z jego książek, w której wykłada swe artystyczne credo). ?Cień już niedaleko? to jedyny film fabularny w jego dorobku. Realizował go równolegle z dokumentem Pamięć, poświęconym pierwszym budowniczym Nowej Huty. Po formułę fabularną sięgnął, zdając sobie sprawę z ograniczeń kina dokumentalnego, które nie zawsze pozwala wniknąć w skomplikowane, jednostkowe motywy postępowania. Choć film został zrealizowany metodami fabularnymi, to tworzywo jego jest na wskroś dokumentalne. Do Krakowa przyjeżdża Józef, sześćdziesięcioletni rencista. Zaproszono go wraz z innymi weteranami pracy na uroczysty jubileusz trzydziestolecia spustu surówki z pierwszego pieca wybudowanego w nowohuckim kombinacie. Dobry nastrój pryska, gdy okazuje się, że Józefa pominięto wśród odznaczonych. Zaważył dawny konflikt z brygadzistą…
FILM ?RYNEK?
- Rok: 1981
- Reż.: Danuta Halladin
- Współpraca: Lia Zonn
Opis: Dokumentalny film, opisujący 100 lat historii Bydgoszczy przez pryzmat wydarzeń na Starym Rynku. Jego niepodważalna wartość to wywiady w z bydgoszczanami, którzy w 1981 roku mieli 80, 90 lat i byli naocznymi świadkami 20-lecia międzywojennego oraz miasta z czasów belle époque.
————————————-
Kazimierz Karabasz (ur. 6 maja 1930 w Bydgoszczy) ? polski reżyser filmów dokumentalnych i teoretyk tej dziedziny sztuki, współtwórca tzw. polskiej szkoły dokumentu, wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Zasłynął przede wszystkim filmami z tzw. czarnej serii. Jest także znany jako twórca estetycznej doktryny tworzenia filmów dokumentalnych, określanej jako szkoła Karabasza. Wyznawca i propagator idei “moralności kamery”. Jego najsłynniejsze filmy to “Muzykanci” (Grand Prix MFFDiA w Lipsku 1960, Złoty Lew MFFKiD Wenecja 1960, Złoty Smok MFFK Kraków 1961, nagroda główna MFFK Oberhausen 1961, Golden Gate Award MFF San Francisco 1961), “Rok Franka W.” (Złoty Lajkonik OFFK Kraków 1968, nagroda MFFK Oberhausen 1969), “Spotkania”. W 1969 roku otrzymał nagrodę Ministerstwa Kultury i Sztuki II stopnia. Prywatnie mąż montażystki filmowej Lidii Zonn, z którą współpracuje przy prawie wszystkich realizacjach. W maju 2010 odsłonięto jego gwiazdę w łódzkiej Alei Gwiazd na ulicy Piotrkowskiej.
Danuta Halladin jest reżyserką kojarzoną przede wszystkim z tematyką dziecięcą. Począwszy od doświadczeń szkolnych, przez problem dzieci upośledzonych (chyba tylko przez nią poruszony przed 1989 r.) aż po hitlerowskie obozy dla dzieci – autorka ciągle odnajduje w ich doświadczeniu inspirację dla własnej twórczości. Dwie pierwsze etiudy zrealizowała podczas studiów na łódzkiej Filmówce. Pierwsza z nich – “Dzieci przywrócone życiu” (1952) – o wcześniakach – staje się początkiem całego cyklu poświęconego tematyce dziecięcej. Jak sama mówiła “(…) świat dziecka jest na tyle interesujący, że ani ubóstwo akcji, wnętrz czy dekoracji nie jest żadną istotną przeszkodą dla reżysera”. Potwierdzają to jej kolejne filmy – “Sami na świecie” – o dzieciach z Domu Dziecka w Skolimowie, dyplomowa “I klasa” czy w końcu “Moja ulica” kręcona z perspektywy mieszkającej przy niej dzieci. Właśnie “Moja ulica” wyznacza początek współpracy z Lidią Zonn, współscenarzystką i montażystką następnych filmów Halladin. Bardzo istotnym filmem wspólnego autorstwa jest “Próg” (1975)- dokument opowiadający o zmaganiach się dzieci upośledzonych z codziennością. Drugim ważnym tematem jest dla reżyserki historia najnowsza. Porusza go w takich filmach jak “Obóz na Przemysłowej” (chodzi o hitlerowski obóz dla dzieci), “Odchodzące ślady – Wrocław 1945” czy “Z marszu…”. Gdzieś na styku obu nurtujących ją zagadnień mieszczą się filmy o wchodzeniu młodych ludzi w dorosłość. Odnajduje po latach dzieci występujące w “I klasie” i kręci o nich “Maturzystów”. Tą samą tematykę poruszy też w “Stąd-dokąd”, “Junakach” i “Młodych z Brzózy”. Halladin bardzo często pokazuję w swoich filmach skromne, osobiste sukcesy, które przyczyniają się do pomnożenia dobra na świecie – czy będzie to sukces zastępczej matki czy nauczycielki i “jej” niepełnosprawnego dziecka. Szlachetność, pracowitość i konsekwencja – tak zdaje się przedstawiać recepta autorki na szczęście.
Lidia Zonn w roku 1959 ukończyła wydział reżyserii PWSF w Łodzi. Pracowała z najwybitniejszymi dokumentalistami polskiej kinematografii, m.in. z Krzysztofem Kieślowskim i Kazimierzem Karabaszem, którego jest żoną. Wykłada w PWSFTviT w Łodzi.