Uroczystości trzeciomajowe na Starym Rynku rozpoczęły się od Mszy św., której przewodniczył ordynariusz diecezji bydgoskiej, ks. biskup Jan Tyrawa. W wygłoszonej homilii wskazał na to, że 223. rocznicę Konstytucji 3 maja przychodzi nam czcić w szczególnych okolicznościach i kontekstach, do których niewątpliwie należy zaliczyć kanonizację papieża Jana Pawła II. Nawiązując do postaci nowego świętego, bp Tyrawa pytał: – Czyż nie zdumiewa los człowieka, to wszystko, co przyszło mu doświadczyć i przeżyć, ta ?droga” od robotnika-niewolnika w Holzschuhe’ach, gdzie w każdej chwili jego życie wisiało na włosku – zależne od grymasu czy kaprysu żołdaka, poprzez papieża przemierzającego kraje i lądy ze zdumiewającym orędziem, aż po kanonizację? Jakież bogactwo doświadczeń musiało stać się jego udziałem na tej drodze! – mówił. Jan Tyrawa za równie zdumiewające uznał losy naszej ojczyzny, zwłaszcza ostatnie ponad 200 lat od czasu uchwalenia Konstytucji 3 maja, utratę suwerenności państwowej, czasy drugiej wojny światowej, aż do czasów współczesnych.

Bydgoski biskup stwierdził, że “ojczyzna to przestrzeń, gdzie buduje się nie tylko na liczbach, lecz także na prawdzie, dobru, pięknie, na kulturze. Gdzie chodzi o coś więcej niż tylko o produkcję mydła, hot-dogów i czołgów. Gdzie chodzi o coś więcej niż chciwość. W tym celu naród zamieszkujący tę przestrzeń tworzy sobie państwo. I tylko wówczas, kiedy państwo będzie służyć obywatelowi w realizacji jego człowieczeństwa, zdobędzie sobie właściwą moc, a nie tylko moc policji. Ale to zakłada także, że polityk ma być artystą, tak jak artystą jest prawdziwy szewc, krawiec czy kucharz.”

Ordynariusz powołał się – za papieżem Benedyktem XVI – na myśl Jürgena Habermasa, który – podejmując problem pluralizmu politycznego w parlamentach – uznał ?wrażliwość na prawdę za konieczny element procesu argumentacji politycznej, wprowadzając tym samym na nowo ideę prawdy do debaty filozoficznej i politycznej”. Dzięki temu pojawiające się problemy podziałów w życiu politycznym i społecznym właśnie w imię prawdy i dobra wspólnego powinny zostać przezwyciężone. – O prawdzie mówił ostatnio w kazaniu ks. abp Jędraszewski, który przypomniał ?przygnębiającą treść ostatniej zwrotki słynnej pieśni, autorstwa barda ?Solidarności”, zmarłego dokładnie dziesięć lat temu Jacka Karczmarskiego, zatytułowanej ?Mury”, gdzie jest mowa o śpiewaku, który: ?Patrzy na równy tłumów marsz, milczy wsłuchany w kroków huk, a mury rosną, rosną, rosną, łańcuch kołysze się u nóg”. Bez prawdy ciągle będą rosły między nami trudne do pokonania mury, a naszym nogom coraz bardziej będzie ciążył przeklęty łańcuch zniewolenia przez kłamstwo, sceptycyzm, relatywizm i cynizm” – przestrzegał biskup Tyrawa.

Po Mszy św. nastąpiły wystąpienia przedstawicieli władz. Wicewojewoda kujawsko-pomorski Zbigniew Ostrowski przypomniał, że w czasie uchwalenia Konstytucji 3 maja Rzeczpospolita targana była wewnętrznymi konfliktami, problemami gospodarczymi, była łatwym celem agresji mocarstw. – Kraj chylił się ku upadkowi i wtedy wobec zagrożenia Polacy dokonali czynu wielkiego – dali Polsce i Europie pierwszą konstytucję – mówił wicewojewoda i znaczenie tego faktu porównał do ocalenia Europy w bitwie wiedeńskiej z 1683 r., do bitwy warszawskiej 1920 r. i do… wielkiego zwycięstwa z 1989 r. Zbigniew Ostrowski stwierdził, że dzieło Konstytucji 3 maja i jej późniejszy wpływ na dzieje Polski i Europy zachęcają do podejmowania reform i zmian na lepsze – nawet wtedy, gdy wydaje się, że są to działania beznadziejne.

Wicemarszałek województwa Edward Hartwich w swoim wystąpieniu podjął rozważania odnoszące się do “dobra współnego”. Powiedział, że Konstytucja 3 maja podjęta została dla dobra powszechnego, dla ugruntowania wolności i ocalenia ojczyzny naszej i jej granic. Marszałek skrytykował wrogów dobra wspólnego, którzy przyjmują egoistyczne postawy zamiast służebnych. – Trzeba nam wracać do Konstytucji 3 Maja, trzeba wracać do fundamentu – zwłaszcza wtedy – gdy górę bierze egoistyczna postawa panowania, podporządkowania zamiast służenia – powiedział Hartwich. Podał cechy, którymi powinna charakteryzować się wspólnota nastawiona na realizację dobra wspólnego. W pierwszej kolejności uznał, że jest to taka współnota, która poszukuje owego dobra na drodze otwartej debaty. – Nikt nie ma prawa ogłaszać, co jest dobrem wspólnym bez poddania tego pod osąd innych osób – stwierdził wicemarszałek. Wymienił też inne konieczne cechy takiej wspólnoty. Powinna ona być sprawiedliwa, nie wykluczająca nikogo ze swego grona arbitralnie, solidarna, pluralistyczna, tolerancyjna, dobrze poinformowana, partycypacyjna, zachęcajaca wszystkich do udziału w jej życiu. – Wspólnota nastawiona na realizację dobra wspólnego to wspólnota szukajaca spójności przez przyjaźń obywatelską, a nie przez kreowanie wroga. Wspólnota, która potrzebuje dla zachowania wewnętrznej spójności wroga dokonuje samozatrucia i wywołuje negatywne emocje, takie jak nienawiść i nieufność – mówił Hartwich. I na koniec zapytał: – Jaką jesteśmy wspólnotą? Jaką pragniemy być? Czym jest dla nas dobro wspólne? Nie odpowiadając na zadane pytania życzył radosnego i refleksyjnego świętowania.

Zastępca prezydenta Łukasz Niedźwiecki nazwał Konstytucję 3 maja wielkim historycznym przełomem. Stwierdził, że nie uchroniła naszej ojczyzny przed rozbiorami, ale była próbą potrzebną, była impulsem do przyszłych zmian w Europie i na świecie. – W tym wyjątkowym roku obchodów 25 lat realnej wolności, 15 lat obecności w NATO i 10 lat w Unii Europejskiej musimy przypomnieć całemu światu o naszym największym udziale w kształtowaniu demokracji, o roli pioniera prawnych rozwiązań, a także o mądrości i odwadze naszych przodków – mówił Niedźwiecki. – To święto jest wspaniałą okazją do złożenia życzeń. Życzę nam wszystkim takich wyborów i decyzji, które wzorem trzeciomajowych przejdą do historii jako dobre i mądre. Życzę takich ustaw, uchwał i zarządzeń, które będą nam życie ułatwiać, sprzyjać realizacji naszych ambicji, planów i marzeń – zakończył wiceprezydent Niedźwiecki.

Na zakończenie uroczystości uczestnicy obchodów oklaskami nagrodzili musztrę paradną orkiestry wojskowej i występ Zespołu Pieśni i Tańca “Ziemia Bydgoska”.

Więcej zdjęć z uroczystości: TUTAJ